Όταν ήμουν φοιτήτρια άκουγα πάντα τους καθηγητές μου να μιλάνε για τον Ιρλανδό Τζέιμς Τζόυς και το έργο του "Οδυσσέας" ,το οποίο άλλαξε ολόκληρο το πεδίο της σύγχρονης λογοτεχνίας, εισάγοντας στην αφήγηση τον εσωτερικό μονόλογο. Δε μπορώ να πω ότι το απόλαυσα , γιατί πέρα από τον όγκο του βιβλίου η γραφή ήταν ιδιαίτερα δύσκολη.Δεν υπήρχε γραμμική αλληλουχία ιδεών, καταστάσεων, γεγονότων και συχνά χανόμουν, αδυνατώντας να καταλάβω τί γίνεται. Ο Οδυσσέας είναι ο απολογισμός μιας μοναδικής μέρας ,της 16 Ιουνίου 1906 και η υπόθεση διαδραματίζεται στο Δουβλίνο .Ένας εβραίος πολίτης ο Λεοπόλδος Μπλουμ ξυπνάει το πρωί και φεύγει για τη δουλειά του , ενώ επιστρέφει τις πρώτες ώρες της επόμενης μέρας.Σαν να βλέπουμε ένα κινηματογραφικό έργο , όπου η κάμερα δείχνοντας από ψηλά τη θέα της πόλης ξαφνικά κατεβαίνει και ζουμάρει σε ένα άτομο ,τον ήρωα του έργου που περπατά , πηγαίνει σε μια κηδεία , πίνει στην ταβέρνα επισκέπτεται ένα πορνείο. Αυτή η αργοπορία επιστροφής δεν είναι η μοναδική ομοιότητα με τον ομηρικό ήρωα.Ο Τζόυς χρησιμοποιεί το κλασικό έπος της Οδύσσειας για να περιγράψει τις πληκτικές, χυδαίες συζυγικές σχέσεις ενός πράκτορα διαφημίσεων στο Δουβλίνο. Το κατέβασμα στον Άδη βρίσκει την αντιστοιχία του στη μετάβαση του Μπλουμ στο νεκροταφείο μετά τον απροσδόκητο θάνατο ενός φίλου του .Το νησί του Αιόλου αντιστοιχεί στα γραφεία μιας εφημερίδας , όπου φυσάνε όλοι οι άνεμοι.Ο Τζόυς καταγράφει τις σκέψεις και τις πράξεις πραγματικών ανθρώπων ακόμη και τις πιο άσεμνες.Ο Μπλουμ(Τζοϋσικός Οδυσσέας)είναι ο κερατάς ,λοιδορούμενος εβραίος που απατά ασύστολα τη γυναίκα του. Ο Στήβεν Ντένταλους (Τζοϋσικός Τηλέμαχος) ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας και δεν προσευχήθηκε για τη μάνα του όταν πέθανε, ενώ του το ζήτησε. Η Μόλλυ , σύζυγός του Μπλουμ, (Τζοϋσική Πηνελόπη) πριμαντόνα και μοιχαλίδα ξεγυμνώνεται στο τέλος με έναν εκπληκτικό εσωτερικό μονόλογο- νομίζω αυτό ήταν και το καλύτερο σημείο του βιβλίου ,το οποίο το διάβασα απνευστί. Αναφερόμενη στο στήθος της και στα θέλγητρα του γυναικείου σώματος γράφει: ‌"... περίεργος τρόπος που είναι φτιαγμένα δύο ολόιδια σε περίπτωση διδύμων υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύουν την ομορφιά βαλμένα εκεί ψηλά όπως στα αγάλματα στο μουσείο σε κάποιο από αυτά υποκρινόμενη ότι το κρύβει με το χέρι της είναι τόσο όμορφα βέβαια αν τα συγκρίνεις με αυτό που παρουσιάζει ο άντρας με τα δύο του καλαμπαλίκια του γεμάτα και το άλλο του το πράμα να κρέμεται από κάτω ή να στέκεται όρθιο σαν κρεμαστάρι για καπέλα είναι φυσικό που το κρύβουν με ένα λαχανόφυλλο η γυναίκα είναι η ομορφιά...." Πλήρης απουσία στίξης και σκέψεις ανομολόγητες που σε κάποια σημεία σοκάρουν. ‌Οι Σειρήνες είναι τα κορίτσια του μπαρ στο οποίο ο Μπλουμ καταφεύγει για ένα καθυστερημένο γεύμα.Η σπηλιά του Κύκλωπα είναι το μπαρ του Μπάρνεϋ Κίερναμ όπου συχνάζει κάποιος φανατικός εθνικιστής. ‌" Η Ιρλανδία είναι η μοναδική χώρα που δεν καταδίωξε ποτέ τους Εβραίους... γιατί δεν τους επέτρεψε ποτέ να μπούν." Μέσα από το βιβλίο φαίνεται ότι οι Άγγλοι συμπεριφέρθηκαν άδικα και μειονεκτικά απέναντι στους Ιρλανδούς γεγονός που τους τους έκανε να τους βλέπουν με δυσαρέσκεια και μίσος. ‌"Η συμβουλή προς κάθε Ιρλανδό ήταν: μείνε στη γη που γεννήθηκες , δούλεψε για την Ιρλανδία και ζήσε για την Ιρλανδία.Η Ιρλανδία χρειάζεται όλα τα τέκνα της." ‌Η Κίρκη είναι ένα πορνείο της νυχτερινής πόλης,το οποίο επισκέπτεται ο Μπλουμ για να βοηθήσει έναν μισό πεθαμένο νεαρό που συνάντησε πριν λίγο και που νιώθει για αυτόν ένα ισχυρό αίσθημα πατρικής φροντίδας. ‌Η δράση είναι ελάχιστη ,η πλοκή κατακερματισμένη όμως με την τεχνική του "εσωτερικού μονολόγου"περιγράφεται η πραγματική ζωή της πόλης και των ανθρώπων. Και εφόσον ο χρόνος είναι ασυνεχής ,η παρατήρηση ενός αντικειμενικού συμβάντος προκαλεί σκέψεις που οδηγούν στο παρελθόν αλλά και στο μέλλον. Έτσι η κοινωνική πραγματικότητα αποτελείται από αναρίθμητους μικρόκοσμους και αναρίθμητες ατομικές σκέψεις. ‌"Η τέχνη οφείλει να μας αποκαλύπτει ιδέες , άμορφες πνευματικές ουσίες.Το σημαντικότερο σε ένα έργο τέχνης είναι από ποιο βάθος ζωής αυτό αναβλύζει.Η ζωγραφική του Γκουστάβ Μορρώ είναι μια ζωγραφική ιδεών.Η βαθύτερη ποίηση του Σέλλεϋ , τα λόγια του Άμλετ κάνουν το πνεύμα μας να επικοινωνεί με την αιώνια σοφία , με τον κόσμο των Ιδεών του Πλάτωνα."