Η επιστροφή της Πηνελόπης -Νοέλ Μπάξερ (2020) [7.5]
[04-04-2022, 07:18]
Το βιβλίο της Νοέλ Μπάξερ "Η επιστροφή της Πηνελόπης" , Οκτώ μέρες στη Σμύρνη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Η Πένι(Πενέλοπε) Σάρεϊ , ελληνοβρετανίδα που ζει στην Αθήνα επιστρέφει στην Σμύρνη έναν αιώνα μετά την Καταστροφή θέλοντας να συμπληρώσει τις αφηγήσεις των παππούδων της , Τζόνι και Πηνελόπης που έζησαν στην Πούντα το 1915.
Με τη βοήθεια του Πιέρο Κόμο, Σμυρνιού ιταλικής καταγωγής, θα γνωρίσει κι άλλους απογόνους των φραγκολεβαντίνων, οι οποίοι δεν εκδιώχτηκαν από τη Σμύρνη το ' 22 και είχαν σχέσεις με Έλληνες ενώ κάποιοι από αυτούς μιλούσαν ακόμη την ελληνική γλώσσα.Κάτω από τα θεμέλια των νέων κτιρίων θα φανταστεί το πατρικό της σπίτι, το κλειδί του οποίου κρατά σφιχτά στα χέρια της, θα αναζητήσει παλιές πατημασιές , τα βλέμματα που ακούμπησαν σε τοίχους σμυρνέικων σπιτιών που ακόμη στέκουν , θα μυρίσει την αύρα της θάλασσας που θα ξυπνήσει μνήμες και εικόνες.
" Το παρελθόν σου όμως , δίχως τη γνώση των απογόνων ,αν δεν το αφήσεις να κυλήσει προς το μέρος μας έχασε την πανοπλία του και τα κεντίδια." ( σελ. 181)
Σε αυτό το ταξίδι επιστροφής θα αναδυθούν καινούργια συναισθήματα , θα έρθουν πολλές σκέψεις , θα συμβούν απρόσμενες αποκαλύψεις και η ίδια θα γονατίσει από το βάρος των ιστοριών των ανθρώπων που έζησαν εκεί.
"Η παλιά Σμύρνη είναι ένας θρύλος . Ολόκληρη είναι απτή όσο ένα όνειρο.Άπιαστη ...Δεν μπορεί να κάνει άλλα παιδιά.Κατακερματισμένη μόνο εξακολουθεί να υφίσταται ως κολάζ από αφηγήσεις , φωτογραφίες , πληροφορίες και μαρτυρίες." ( σελ 142)
Όσα χρόνια κι αν περάσουν οι αναμνήσεις των ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα της Καταστροφής , μεταφέρονται στα παιδιά τους ή στα εγγόνια τους , προκαλώντας πόνο και αμέτρητα "γιατί" , ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που η μοίρα διαφορετικών εθνοτήτων ήταν τόσο στενά δεμένη παρά τις διαφορετικές θρησκείες , τα ήθη ή την κουλτούρα.
"Η ανθρωπότητα , εδώ , τον Σεπτέμβρη του 1922 , δεν έζησε ένα δράμα.Έχασε τους λόγους να αποκαλείται στο εξής ανθρωπότητα .Δεν της έμεινε κανένας λόγος !Ο άνθρωπος έδειξε τη μορφή του , πώς είναι δίχως το έλεος κι ήταν ένα απαίσιο αποτρόπαιο ζώο!" ( σελ. 229)
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η παράθεση μεταφρασμένων ομηρικών αποσπασμάτων από την Οδύσσεια, που η συγγραφέας αξιοποιεί στα διαφορετικά σημεία της μυθοπλασίας.
" Κι ' όπως τα χιόνια στα ψηλά τα κορφοβούνια λιώνουν , που σαν τα στρώσει ο Ζέφυρος , μετά η Νοτιά τα λιώνει , κι όταν τα χιόνια λιώσουν πια , φουσκώνουν τα ποτάμια , έτσι έλιωνε απ' τα κλάματα τ' ωραίο το πρόσωπό της.( Ό.π. , τ205 -208)
By maria