Διαβάζοντας την "Πατρίδα" του Φερνάντο Αραμπούρου ένιωσα τα υπέροχα αυτά συναισθήματα που προσφέρει ένα καλό λογοτεχνικό βιβλίο.Χαρά , εσωτερική πληρότητα , λύπη, που αυτές οι 700 σελίδες έφτασαν τόσο γρήγορα στο τέλος τους. Η ιστορία εκτυλίσσεται στη Χώρα των Βάσκων , από τις αρχές της δεκαετίας του '80 έως το 2011. Μετά τη δολοφονία του συζύγου της από την ΕΤΑ , μια ένοπλη οργάνωση για τη Βασκική Επανάσταση , η Μπιττόρι εγκαταλείπει το χωριό της και πηγαίνει να ζήσει στο Σαν Σεμπαστιάν. Στην απέναντι όχθη βρίσκεται η οικογένεια της Μίρεν, άλλοτε στενής φίλης της και μητέρας του Χοσέ Μάρι , ενός φυλακισμένου τρομοκράτη και ύποπτου για τη δολοφονία του Τσάτο . Με παράλληλες αναδρομικές αφηγήσεις και των δύο πλευρών που φωτίζουν τα γεγονότα , παρακολουθούμε την ιστορία των δύο πάλαι ποτέ στενά συνδεδεμένων οικογενειών που κατασπαράχτηκαν μέχρι θανάτου. Το βιβλίο είναι δομημένο σε 125 κεφάλαια με πολύ κατατοπιστικούς τίτλους και χάρη στις εξαιρετικές εναλλαγές στην αφήγηση ο κάθε ήρωας ανασκαλεύει τις αναμνήσεις πριν το χάσμα που άφησε ο θάνατος του Τσάτο. Αξιοποιώντας την τεχνική της τραγικής ειρωνείας ο συγγραφέας μας δίνει κινηματογραφικά τις τελευταίες στιγμές του Τσάτο κι ο αναγνώστης εισπράττει όλα τα συναισθήματα που θα ένιωθε ο ήρωας αν γνώριζε το τέλος του. " Καθισμένος στην άκρη του κρεβατιού ,του ήρθε η όρεξη να ανάψει ένα τσιγάρο , αλλά όχι . Είχε ξεπεράσει τον εθισμό, παρόλο που εξακολουθούσαν να τον τρώνε πότε πότε οι πειρασμοί. Εκατόν δεκατέσσερις μέρες νωρίτερα είχε καπνίσει το τελευταίο του." Δίπλα στη σύζυγο του δολοφονημένου , ο γιός , ο Σαμπίερ, γιατρός στο επάγγελμα και η κόρη Νερέα , απόφοιτος της Νομικής, μετατρέπονται σε δορυφόρους, καθώς οι ζωές τους, είτε το θέλουν είτε όχι περιστρέφονται γύρω από το έγκλημα. Στην άλλη οικογένεια η Μίρεν, ένθερμη πατριώτισσα ,θρησκόληπτη , παθιασμένη με το γιό της που τον βλέπει ως πρότυπο αγωνιστή και ο άντρας της ο Χοσίαν , άβουλος και καλόβουλος, που ζει στη σκιά της και που πονά για τον άδικο χαμό του φίλου του. "Εγώ δεν ανέθρεψα το γιό μου να σκοτώνει." Δίπλα σε αυτούς η κόρη, η Αράντσα , που μετά από ένα εγκεφαλικό μετατράπηκε σε ένα μυαλό αιχμάλωτο μέσα σε ένα άχρηστο σώμα και ο μικρός γιός ο Γκόρκα , ομοφυλόφιλος που είχε κολλήσει από μικρός "τον πυρετό που διαβάσματος". Τελευταίο από τα κεντρικά πρόσωπα ο αδερφός τους, ο Χοσέ Μάρι, που μέσα στο κελί της φυλακής βιώνει τη μοναξιά , τη μετάνοια, το βάρος μιας πράξης που έκανε στο όνομα κάποιων αρχών τις οποίες άλλοι διατύπωσαν κι αυτός, υπάκουος , αφελής, υιοθέτησε. "Οι άνθρωποι θα πάνε στην επόμενη διαδήλωση υπέρ της ΕΤΑ, ξέροντας πως είναι σκόπιμο να τους δουν μέσα στο κοπάδι.Είναι ο φόρος που πληρώνει κανείς για να ζει στη χώρα των σιωπηλών." Και μέσα σε αυτή την υπέροχη μυθοπλασία ο συγγραφέας αφήνει έμμεσα να ακουστεί και η δική του φωνή καθώς και το διπλό του κίνητρο: από τη μια η συμπάθεια του για τα θύματα της τρομοκρατίας και από την άλλη η ανεπιφύλακτη απόρριψη που εμπνέουν η βία και οι όποιες επιθέσεις εναντίον του κράτους δικαίου. Ένα μυθιστόρημα πειστικό , συγκινητικό , ιδιοφυώς σχεδιασμένο, που θα το προτείνω ανεπιφύλακτα.