Το γεφύρι του Δρίνου - Ίβο Άντριτς

Το γεφύρι του Δρίνου - Ίβο Άντριτς (1997) [8.0]

[31-07-2023, 11:05]
Ο Βαλκάνιος συγγραφέας Ίβο Άντριτς, τιμημένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1961 γράφει "Το γεφύρι του Δρίνου" ένα ιστορικό μυθιστόρημα που καλύπτει τέσσερις αιώνες ιστορίας, ανάμεσα σε τέσσερις θρησκείες(καθολικοί, ορθόδοξοι , μουσουλμάνοι , Εβραίοι) και τρεις Εθνότητες .(Σέρβοι , Κροάτες, Βόσνιοι ). Η ιστορία ξεκινάει από το 1516 και φτάνει μέχρι τον Α' Παγκόσμιο και τους δύο Βαλκανικούς που έχουν μετατρέψει την Ευρώπη σε ένα απέραντο νεκροταφείο .Το αγωνιώδες ερώτημα του Άντριτς έχει να κάνει με το ποδοπάτημα της ειρήνης ,γιατί στα χείλη των ανθρώπων κατά τη διάρκεια των τεσσάρων αιώνων αυτό είναι που επιθυμούν περισσότερο ,το οποίο όμως δεν κρατάει ποτέ τόσο ,ώστε να βιώσουν τις μικρές ή μεγάλες χαρές της ζωής . Το θρυλικό γεφύρι του Δρίνου γύρω από το οποίο διαδραματίζεται το μυθιστόρημα χτίστηκε στο Βίσεγκραντ, πάνω στο δρόμο που συνδέει τη σερβική πόλη Ούζιτσε με το Σεράγεβο.Η ολοκλήρωση του γεφυριού κράτησε πέντε χρόνια και ο βεζίρης είχε ορίσει υπεύθυνο τον αρχηγό του ασκεριού, τον Αμπίνταγκα να καταπνίγει τυχόν αποστασίες ραγιάδων που δεν ήθελαν να δουλέψουν στο γεφύρι.Βαλκάνιοι θρύλοι κυκλοφορούσαν για τα δύο δίδυμα που στέριωσαν τα θεμέλια του γεφυριού και για μια απελπισμένη τρελή μάνα που έψαχνε τα παιδιά της.Το γεφύρι ήταν αφιέρωμα του μεγάλου Βεζίρη Μεχμέτ Πασά που γεννήθηκε στο χωριό Σοκολοβίτσι και που παιδάκι οδηγήθηκε στην Ισταμπούλ με το παιδομάζωμα, αλλά δυστυχώς ο ίδιος δολοφονήθηκε από έναν δερβίση χωρίς να προλάβει να χαρεί το ευλαβικό του τάμα στο Βίσεγκραντ. " Με το πέρασμα των φεγγαριών και το φυλλορρόημα των γενεών το γεφύρι έστεκε αναλλοίωτο , όπως και το νερό που κύλαγε από κάτω του ...Αν και φθαρτό ,όπως όλα τα πράγματα, το γεφύρι έμοιαζε να έχει ζωή αιώνια, γιατί κανένας δε μπορούσε να προβλέψει το τέλος του ."( σελ .98) Το μυθιστόρημα δεν έχει κεντρική ιδέα αλλά αφηγείται ιστορίες ενσαρκωμένες πότε από την πλευρά του Σέρβου ,πότε από την πλευρά του μουσουλμάνου, του εβραίου ,του Τούρκου ,του χριστιανού: το παλούκωμα ενός ραγιά, ο οποίος κατηγορούνταν ότι ήθελε να σαμποτάρει το χτίσιμο του γεφυριού , η Φάτα από το Βέλι Λουγκ που δεν ήθελε να παντρευτεί τον πλούσιο γιο του Χάμζιτς και πήδηξε νύφη από το γεφύρι , ο Σάλκο ο Στραβός , ερωτοχτυπημένος με την Πάσια που περπατούσε τολμηρά και ανέμελα πάνω στο γεφύρι κρατώντας την ισορροπία του για να κερδίσει ένα στοίχημα , η εβραία ξενοδόχος Λότικα που έπαθε νευρικό κλονισμό ,ο Αλή Χότζας που είδε το κατάστημα του να καταστρέφεται είναι ιστορίες δεμένες με την ύπαρξη του γεφυριού .Και μαζί με τη μοίρα των ανθρώπων ,πλημμύρες, επιδημίες, πόλεμοι, μπουλούκια στρατιωτών που μετακινούνται χωρίς να ξέρουν τί τους ξημερώνει . " Έτσι στην Πόλη πάνω ανάμεσα σε ουρανό , ποτάμι και βουνά, γενιά με γενιά, μαθαίνουν οι άνθρωποι να μην θλίβονται υπέρμετρα για αυτά που παίρνουν μαζί τους τα θολά νερά .Εκεί πάνω μαθαίνουν ασυνείδητα να ζουν με τη φιλοσοφία της μικρής τους πολιτείας: η ζωή είναι ένα άπιαστο θάμα που παντοτινά φυλλορροεί και φθείρεται κι όμως πάντα κρατάει και στέκει στέρεα "σαν το γεφύρι του Δρίνου". ( Σελ. 114) Ένα πυκνό , εξαιρετικά ενδιαφέρον ιστορικό μυθιστόρημα που ξετυλίγει τα τραγικά γεγονότα των τελευταίων ετών στη Βοσνία και διακρίνει τις ανθρώπινες δυνάμεις που πάντα λειτουργούσαν κάτω από την πολυεθνική κρούστα και το μωσαϊκό των θρησκειών, ενώ καταδικάζει τον πόλεμο μπροστά στον οποίο οι άνθρωποι στέκουν ανυπεράσπιστοι και ανήμποροι. " Αυτό το παράξενο ,το συγκλονιστικό παιχνίδι που οι άνθρωποι το λένε πόλεμο , θέριευε σιγά- σιγά, ξεχυνόταν και κυρίευε τα πάντα και σκέπαζε κάτω από τον ίσκιο του ζωντανά πλάσματα και πράγματα άψυχα."( σελ 473)

By maria