Ο Πότης- Hans Fallada (2012) [8.0]
[05-03-2023, 16:33]
Επιστροφή στη γερμανική λογοτεχνία και αυτή τη φορά με τον " Πότη" του Hans Fallada, μια μονολεκτική αναφορά σε έναν ήρωα υποχείριο ενός ολέθριου πάθους.
Ο Έρβιν και η Μάγδα Ζόμερ ζουν μια ήσυχη και οικογενειακή ζωή ,τη δεκαετία του 1930, την οποία θα επισκιάσει η οικονομική κρίση που θα πλήξει την επιχείρηση αγροτικών προϊόντων σε μια επαρχιακή γερμανική πόλη.Τότε ο Έρβιν θα καταφύγει στο αλκοόλ ψάχνοντας να βρει διέξοδο στην πεζή απονεκρωμένη πραγματικότητα.
"Η πείρα μου έχει διδάξει ήδη πως ένα από τα χειρότερα δώρα που επιφυλάσσει το αλκοόλ στον πότη είναι ένα αίσθημα ανασφάλειας:πώς οι άλλοι βλέπουν επάνω του ότι κάτι δεν πάει καλά."
" Ήταν αυτός ο βαθύς, σκοτεινός ύπνος του ποτού, όπου ο άνθρωπος νιώθει πως έχει διαλυθεί εντελώς•ένας θάνατος με προθεσμία λήξης, χωρίς όνειρα , μακριά απ' το φως κι απ' τη ζωή. Τέτοιον ύπνο φέρνει το μεθύσι." ( σελ. 80)
Η ζωή του θα αλλάξει ολοκληρωτικά , όταν θα μπει στη φυλακή ως κατηγορούμενος για προσπάθεια δολοφονίας της γυναίκας του. Ερχόμενος σε επαφή με ανθρώπους του υποκόσμου θα μεταβάλλει τις συνήθειες και τις προτεραιότητές του αναγκασμένος να ακολουθεί απαρέγκλιτα το πρόγραμμα που του επιβάλλουν με την ελπίδα ότι σύντομα θα επιστρέψει στη ζωή που έκανε.
"...όλες αυτές οι πόρτες που με χώριζαν τώρα απ' τον έξω κόσμο μ' έκαναν να συνειδητοποιήσω πόσο φυλακισμένος ήμουνα και πόσο δύσκολα θα ξανάβρισκα την ελευθερία μου.Απ' την πρώτη κιόλας στιγμή , ένιωσα την αλήθεια της ρήσης: στη φυλακή εύκολα μπαίνεις , δύσκολα βγαίνεις." ( Σελ. 171)
Ο δικηγόρος που θα αναλάβει την υπεράσπιση του θα φροντίσει να νοσηλευτεί σε άσυλο, το οποίο όμως αποτελεί πραγματικό κολαστήριο και οι τρόφιμοι του έχουν ζωώδη ένστικτα και συμπεριφορά.Κι εδώ, ωστόσο, θα βρει ικανοποίηση από τη δουλειά που τον βάζουν να κάνει , δείχνοντας μετανιωμένος για αρκετά στοιχεία του χαρακτήρα του.
" Μπαίνουμε σ' ένα μακρύ, σκοτεινό διάδρομο, όπου σέρνονται κυριολεκτικά κάτι ανθρώπινες μορφές μαραζωμένες.Εδώ βρωμάει κιόλας, βρωμάει απελπιστικά απ' τα αποχωρητήρια , βρωμάει κάρβουνο και κακής ποιότητας καπνό."( Σελ 218)
Περιγράφοντας τις ψυχικές μεταπτώσεις του ήρωα, ο συγγραφέας που είχε μια βιωματική σχέση όχι μόνο με το ποτό, αλλά και με τις φυλακές, τα αναμορφωτήρια και τα ψυχιατρικά ιδρύματα ερμηνεύει με απίστευτη διεισδυτικότητα έναν χαρακτήρα που συνιστά το υπόβαθρο κάθε εξάρτησης.Παρά την προφανή δραματικότητα του θέματος ο Φάλλαντα αναδεικνύει υπογείως και την κωμική διάσταση των καταστάσεων και η ανάγνωση γίνεται απολαυστική όσο προχωράει η πλοκή .Η γλώσσα του απλή και διαυγής και το ύφος του αρκετά πεσιμιστικό αλλά προφανώς το σκοτεινό, μαύρο χιούμορ ίσως λειτουργεί ως αντίδοτο στην υποβόσκουσα φρίκη του ναζισμού που έχει ήδη αρχίσει να απλώνει τα δίχτυα της σε ολόκληρη την Ευρώπη.
By maria