Το μυθιστόρημα του Ν.Καζαντζάκη " Ο Χριστός ξανασταυρώνεται " γράφεται το 1948 αλλά δημοσιεύεται το 1954, στα μετεμφυλιακά χρόνια. Σε ένα χωριό τη Λυκόβρυση γίνεται σύναξη των προεστών στο σπίτι του παπα- Γρηγόρη για να διαλέξουν τους χωριανούς που θα αναπαραστήσουν τα Πάθη του Χριστού τη Μ. Εβδομάδα, ένα έθιμο που γίνεται ανά 7 έτη.Ο Μανολιός, ένας βοσκός που πρόκειται να ενσαρκώσει τον Χριστό κυριεύεται πότε από τον Θεό πότε από τον Δαίμονα και ταλαντεύεται ανάμεσα στον δρόμο του Χριστού ,της προσφοράς στον συνάνθρωπο και της αγάπης και στον Πειρασμό και την αμαρτία. Λίγο αργότερα καταφτάνει στο χωριό μια ομάδα προσφύγων, των οποίων το χωριό είχαν κάψει οι Τούρκοι αναζητώντας έναν τόπο εγκατάστασης.Μετά την άρνηση των κατοίκων να τους δεχτούν, βρίσκουν καταφύγιο στη Σαρακήνα ,ένα σκληροτράχηλο όρος πάνω από το χωριό και προσπαθούν να επιβιώσουν, φτωχοί και ρακένδυτοι.Λίγοι μόνο κάτοικοι θα τους συντρέξουν και θα τους βοηθήσουν ενώ οι περισσότεροι θα στραφούν εναντίον τους. "Όλοι οι χωριανοί είχαν μαζωχτεί κι αναχάραζαν τα χθεσινοβραδινά φοβερά πράγματα που είδαν τα μάτια τους- την τσούρμα, την προσφυγιά, τον άγριο παπά με το Ευαγγέλιο, τη γυναίκα που έπεσε ξερή και της έριξαν ασβέστη να μη χολεριάσει το χωριό και το γερό- παππού με το τσουβάλι τα κόκκαλα." (σελ. 66) Η αφήγηση είναι γραμμική και οι ήρωες που συνθέτουν αυτή τη μικρή κοινωνία ρεαλιστικοί και ολοκληρωμένοι, καθώς ο Καζαντζάκης είναι γνώστης της ανθρώπινης ψυχολογίας. Μπορεί το έργο να αναφέρεται στις αρχές του 20ου αιώνα αλλά οι ήρωες είναι τόσο διαχρονικοί εφόσον έχουν γνωρίσματα των σημερινών Ελλήνων, μισαλλόδοξοι παπάδες, φιλάργυροι κάτοικοι, υποκριτές, ψεύτες, ηθικολόγοι.Απο τη μια βρίσκονται οι κάτοικοι της Λυκόβρυσης που φοβούνται τον ξένο παράγοντα ,τον Αγά, στον οποίο δίνουν εξηγήσεις για τις πράξεις τους και από την άλλη οι αδύναμοι και διωκόμενοι πρόσφυγες της Σαρακήνας που θεωρούνται κομμουνιστές και μπολσεβίκοι, επικίνδυνοι αντάρτες που θέλουν να σφετεριστούν τις ξένες περιουσίες. Με μια εκπληκτική αφηγηματική αντικειμενικότητα ο Καζαντζάκης παρουσιάζει μια κοινωνία με τις αρνητικές και θετικές της πλευρές, ενώ ταυτόχρονα σαρκάζει και επικρίνει τον θεσμοποιημένο Χριστιανισμό.Στο πρόσωπο του Μανολιού αναδεικνύεται ο Υπεράνθρωπος του Νίτσε ,ο οποίος αγωνίζεται για μια καλύτερη κοινωνία. " Αυτό θα πει άνθρωπος :να πονάς, ν' αδικιέσαι , να παλεύεις και να μην το βάνεις κάτω!"( σελ.379) Το μυθιστόρημα του Καζαντζάκη μεταφέρθηκε σε σήριαλ στην Κρατική τηλεόραση την περίοδο 1975-76, αλλά για μένα ο γραπτός λόγος είναι μοναδικός και αναντικατάστατος .